Dopingcontroles en bevindingen 2016

10 maart 2017

In 2016 heeft de Dopingautoriteit 2.788 dopingcontroles uitgevoerd. De Dopingautoriteit verzorgde de afhandeling van de resultaten van de 2.061 controles die onderdeel vormden van het nationaal controleprogramma, inclusief eventueel noodzakelijke tuchtrechtelijke stappen. Het betrof 1.817 urinecontroles en 244 bloedcontroles. De Dopingautoriteit verzorgde verder de afhandeling van de resultaten van 289 controles die in opdracht van derden (meestal een Nederlandse sportbond) werden uitgevoerd. Van de overige 438 controles werd het resultaat niet door de Dopingautoriteit maar door de opdrachtgever (meestal een Internationale Federatie) verzorgd.

  • In 86 van de gevallen waarvan het resultaat door de Dopingautoriteit werd afgehandeld, werden afbraakproducten van één of meer dopinggeduide stoffen aangetroffen (inclusief atypische bevindingen). 
  • In 18 gevallen van deze concludeerde de Dopingautoriteit dat er sprake was van een dopingovertreding. Daarnaast werden twee niet-analytische overtredingen vastgesteld.
  • In 14 gevallen leidde dit alles tot aangifte van een dopingovertreding bij een Nederlandse sportbond, in 4 gevallen werd de tuchtrechtelijke afhandeling door een buitenlandse NADO verzorgd, en in 2 gevallen accepteerde de betrokkene een sanctievoorstel, waardoor een tuchtprocedure niet nodig was.
  • De middelen die tot de meeste overtredingen leidden waren anabole middelen (6 tuchtzaken en 2 geaccepteerde sanctievoorstellen).
  • De meeste overtredingen werden vastgesteld in de krachtsporten (4).

Aantallen controles

Het aantal in 2016 uitgevoerde dopingcontroles (2.788) is 15,4% hoger dan het uitgevoerde aantal in 2015 (2.416). Van het totale aantal controles waren 2.061 controles onderdeel van het Nationaal Controle Programma. Van deze controles werd 57% buiten, en 43% binnen wedstrijdverband uitgevoerd. In 47% van deze controles werd ook op EPO geanalyseerd (2015: 34%).
De overige 727 controles werden uitgevoerd in opdracht en voor rekening van buitenlandse zusterorganisaties, internationale sportfederaties, WADA, evenementorganisatoren en Nederlandse sportbonden. 
 

    2013

    2014

    2015

2016

Totaal aantal controles 2.490
2.483
2.416
 2.788
Nationaal Controle Programma 
1.910
1.764
1.737
2.061
Overige controles
580
719
679
727

 

Missed tests / Filing failures / Onsuccesvolle pogingen 

In 2016 zijn in totaal 23 definitieve whereabouts-fouten (Missed tests en Filing failures) geregistreerd (2015: 24); 6 whereabouts-fouten zijn nog in procedure. In geen enkel geval is een whereabouts-fout voor een derde maal binnen 12 maanden bij eenzelfde sporter geconstateerd. 

In 2016 heeft in 93 gevallen (2015: 166) een geplande dopingcontrole geen doorgang kunnen vinden, anders dan wegens een Missed test binnen het 60-Minute Time Slot. Redenen hiervoor waren vooral afwezigheid op het huisadres op het moment van de controle (bij controles zonder whereabouts informatie), het uitvallen van een training of wedstrijd waaraan de sporter zou deelnemen (bijv. wegens weersomstandigheden), of het onverwacht niet deelnemen van een sporter aan een training of wedstrijd (bijv. wegens een blessure).

Aangetroffen dopinggeduide stoffen

Het resultaat van 2.350 monsters (van het totaal aantal van 2.788 afgenomen monsters) werd door de Dopingautoriteit verwerkt. Bovendien werden 4 dossiers van buitenlandse NADOs in behandeling genomen omdat de betrokken sporter de Nederlandse nationaliteit had, zodat het totaal aantal behandelde dossiers 2.354 was.

In 86 gevallen werden 110 afwijkingen gerapporteerd, inclusief afwijkende T/E-ratio’s en de atypische steroïdprofielen: een aantal monsters bevatte 2 of meer (afbraakproducten van) verboden stoffen. 

De grootste groep werd ook dit jaar gevormd door de Anabole middelen, die 79 maal werden aangetroffen, tegen 112 in 2015. Getalsmatig leverden verhoogde T/E-ratio’s (testosteron/epitestosteron ratio groter dan 4) met 50 constateringen verreweg het belangrijkste aandeel binnen deze categorie (103 in 2015).

Er is een daling in het aantal maal dat stimulantia zijn aangetroffen: 9 maal (2016) ten opzichte van 13 maal (2015). Ook het aantal gevallen waarin diuretica/maskerende middelen werden aangetroffen daalde (van 8 in 2015 naar 5 in 2016). Het aantal hormoon- en metabole modulatoren steeg daarentegen sterk (van 1 in 2015 naar 7 in 2016).

Aangetroffen stoffen

  2015  

  2016  

Totaal
143
110
Anabole middelen
112
79
    T/E-ratio >4
103
50
    Atypische steroïdprofiel
 4
11
    Aangetroffen verboden stoffen

18
Peptidehormonen, groeifactoren en verwante stoffen
0
2
Beta-2 agonisten 1 0
Narcotica 0 0
Hormoon- en metabole modulatoren 1 7
Diuretica / maskerende middelen 8 5
Stimulantia 13 9
Cannabinoïden 2 1
Glucocorticoïden 4 6
Bètablokkers 2 1

Van aangetroffen stoffen naar overtredingen

De 110 aangetroffen afwijkingen bevonden zich in 86 urinemonsters. 

In 68 van deze 86 dossiers waarin één of meer afwijkingen werden aangetoond, werd vastgesteld dat er géén reden was om aangifte te doen van overtreding van het dopingreglement, en wel om de volgende redenen:

  • vervolgonderzoek (meestal het zogenaamde IRMS-onderzoek bij verstoorde T/E ratio’s of een afwijkend steroïdprofiel) leidde in 61 gevallen tot de conclusie dat niet was gebleken dat een laboratoriumbevinding aan exogene toediening te wijten was;
  • in 3 gevallen was een medische dispensatie aanwezig.
  • In 4 gevallen werd de medische dispensatie achteraf - maar nog voor de aangifte bij de bond - verstrekt.

In 18 van deze 86 gevallen (‘positieve monsters’) werd geconcludeerd dat er wel sprake was van een overtreding van het dopingreglement. Het betrof 14 dossiers die voortvloeiden uit door de Dopingautoriteit uitgevoerde controles en 4 die door buitenlandse NADO’s aan de Dopingautoriteit werden overgedragen. De groep stoffen (ingedeeld conform de WADA-dopinglijst) die tot de meeste dopingovertredingen leidden waren de Anabole middelen.

Afhandeling van dopingovertredingen

In 2016 werden 20 dopingovertredingen geheel of gedeeltelijk door de Dopingautoriteit afgehandeld.

  • In 2 gevallen accepteerde de betrokkene een sanctieaanbod en kon de een aangifte achterwege blijven. 
  • In 12 gevallen deed de Dopingautoriteit aangifte van de aanwezigheid van een of meer verbonden stoffen bij de betreffende Nederlandse sportbond.
  • Bovendien werd er in 1 geval aangifte gedaan wegens (poging tot) toediening, en werd in 1 geval aangifte gedaan wegens gebrekkige medewerking. 
  • In 4 gevallen stelde de Dopingautoriteit het dossier samen en verrichtte de Dopingautoriteit aanvullend onderzoek omdat de betrokken sporter de Nederlandse nationaliteit had, maar werd de tuchtrechtelijke afhandeling door een buitenlandse NADO verzorgd.

De 20 dopingovertredingen werden begaan door 20 verschillende sporters (18 mannen, 2 vrouwen). 

Overtredingen

  2015 

  2016  

Totaal aantal vastgestelde overtredingen 19 20
Verboden stoffen 15 18
Overige overtredingen 4 2

 

De verdeling van de belastende bevindingen over de sporten

Het hoogste aantal overtredingen (4) werd in 2016 vastgesteld in de krachtsporten (het betrof driemaal het powerliften en één maal het bodybuilden).

In totaal zijn de 20 belastende dossiers verspreid over 12 sporten (2015: 19 belastende dossiers verspreid over 13 sporten).

Dopingovertredingen per sport

  2015  

  2016  

Totaal 19 20
Atletiek 11 32
Autosport 13 0
Basketbal 0 24
Biljart 2 15
Boksen 1 0
Bowlen 0 1
Darts 0 1
Honkbal 0 1
IJshockey 0 26
Jiujitsu 17 0
Judo 18 0
Kickboksen 19 0
Korfbal 0 1
Krachtsport (powerliften en bodybuilden) 3 410
Oosterse gevechtskunsten 111 0
Rugby 212 0
Schaatsen 0 1
Skiën 1 0
Voetbal 2 0
Wielrennen 213 2
Zwemmen (waterpolo) 0 114
1 Één van deze vier gevallen is overgedragen aan de internationale federatie; twee van deze vier gevallen betroffen dezelfde persoon
2 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
3 Na aangifte is in deze zaken alsnog een medische dispensatie verleend
4 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
5 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door de internationale federatie
6 Dossier gesloten door Dopingautoriteit
7 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
8 Sporter was geen lid van (Nederlandse) sportbond ; dossier gesloten door Dopingautoriteit
9 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
10 Één van deze twee gevallen is nog in behandeling bij de Dopingautoriteit
11 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO

 

1 De tuchtrechtelijke afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
2 De tuchtrechtelijke afhandeling van één van deze dossiers is verzorgd door de internationale federatie en het tweede dossier is afgehandeld door een buitenlandse NADO; in het derde dossier heeft betrokkene een sanctievoorstel geaccepteerd
3 De tuchtrechtelijke afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
4 In één van beide dossiers werd na aangifte alsnog een medische dispensatie verstrekt
5 Na aangifte werd alsnog een medische dispensatie verstrekt
6 De tuchtrechtelijke afhandeling van één van beide dossier werd verzorgd door een buitenlandse NADO; het andere dossier is in behandeling bij de internationale federatie
7 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door de internationale federatie
8 Dossier gesloten door Dopingautoriteit
9 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
10 De tuchtrechtelijke afhandeling van het dossier betreffende bodybuilden is verzorgd door een buitenlandse NADO
11 Sporter was geen lid van (Nederlandse) sportbond ; dossier gesloten door Dopingautoriteit
12 Één van deze twee gevallen is nog in behandeling bij de Dopingautoriteit
13 De afhandeling van dit dossier is verzorgd door een buitenlandse NADO
14 Betrokkene heeft een sanctievoorstel geaccepteerd

Dopingcontroles en bevindingen 2016