Harm Reductiondag: terugblik
De Harm Reductiondag 2025 stond in het teken van bundeling van expertise op het gebied van harm reduction. Beleidmakers, zorgprofessionals, onderzoekers en fitnessers kwamen samen op het ss Rotterdam voor kennisdeling en uitwisseling van ervaringen.
Harm reduction kent zijn oorsprong in de verslavingszorg en heeft pas het laatste decennium brede ingang gevonden in de aanpak van middelengebruik onder kracht- en vechtsporters. Waar de primaire preventie zich richt op het voorkomen van gebruik, is secundaire preventie gericht op mogelijkheden om gezondheidsschade door middelengebruik te beperken.
Harm reduction omvat in de basis het informeren over de gevolgen van middelengebruik, de begeleiding van gebruikers in verantwoord middelengebruik en advisering om bijwerkingen te verminderen. Zo wordt ondersteuning geboden bij het afbouwen van gebruik, waardoor langdurige schade kan worden beperkt.
Met de toename van gebruik van stimulerende middelen door kracht- en vechtsporters, groeit ook de behoefte aan effectieve harm reductionstrategieën. De opgaande trend laat de noodzaak zien van gerichte preventieprogramma's, specifiek afgestemd op de cultuur en behoeften van krachtsporters en vechtsporters.
Tijdens de Harm Reductiondag werd nagedacht over een aanpak die verder gaat dan alleen de gezondheidszorg. Educatie (sporters, coaches en professionals voorzien van betrouwbare en objectieve kennis), beleid (doordachte keuzes maken die gezondheid en veiligheid centraal stellen) en handhaving (zorgen dat de wettelijke kaders worden gerespecteerd en nageleefd) zijn andere essentiële bouwstenen om te komen tot effectieve harm reduction. Juist in de samenwerking en uitwisseling tussen deze vakgebieden liggen kansen om de gezondheidsrisico’s voor sporters die doping gebruiken te verminderen.
Deelnemers aan het symposium benadrukten de uitdaging om deze groep te bereiken en te overtuigen. Het signaal vanuit (oud-)gebruikers is dan ook, vergeet bij de ontwikkeling van harm reductionstrategieën niet de mensen mee te nemen voor wie je het doet.
Ook het kennisniveau over harm reducton bij zorgprofessionals geldt als een punt van aandacht. Met name bij artsen die in hun dagelijkse praktijk in contact komen met gebruikers. In het verlengde daarvan ligt de behoefte aan het uitbouwen van wetenschappelijke kennis over harm reduction. Deze wetenschappelijke kennis kan vervolgens vertaald worden naar praktische richtlijnen voor zorgprofessionals, sporters, trainers en andere betrokkenen.
