Dopingcontroles en bevindingen 2018
Jaarlijks publiceert de Dopingautoriteit het aantal uitgevoerde dopingcontroles en de bijbehorende bevindingen. In 2018 zijn er 3.145 dopingcontroles uitgevoerd. De Dopingautoriteit verzorgde de afhandeling en resultaten voor een groot deel van deze controles. Hieruit concludeerde de Dopingautoriteit dat er in 12 gevallen sprake was van een dopingovertreding (aanwezigheid van een of meer verboden stoffen). Daarnaast werden 2 andere overtredingen vastgesteld, en werd een zaak afgewikkeld waarbij de overtreding door een buitenlandse NADO was geconstateerd. Deze 15 overtredingen samen leidden tot 11 aangiften en in 3 gevallen accepteerde de betrokkene een sanctievoorstel. Eén dossier is nog in behandeling.
Samenvatting
In 2018 heeft de Dopingautoriteit 3.145 dopingcontroles uitgevoerd. Voor de afhandeling van deze dopingcontroles geldt het volgende:
- De Dopingautoriteit verzorgde de afhandeling van de resultaten van de 2.257 controles die onderdeel vormden van het nationaal controleprogramma, inclusief eventueel noodzakelijke tuchtrechtelijke stappen. Het betrof 2.002 urinecontroles en 255 bloedcontroles. Daarnaast werd ook een deel afgehandeld van de resultaten van controles die voor derden werden uitgevoerd.
- In 30 van de gevallen waarvan het resultaat door de Dopingautoriteit werd afgehandeld, werden afbraakproducten van één of meer dopinggeduide stoffen aangetroffen (inclusief atypische bevindingen).
- In 12 gevallen van deze concludeerde de Dopingautoriteit dat er sprake was van een dopingovertreding (aanwezigheid van een of meer verboden stoffen). Daarnaast werden 2 andere overtredingen vastgesteld, en werd een zaak afgewikkeld waarbij de overtreding door een buitenlandse NADO was geconstateerd, wat het totale aantal vastgestelde dopingovertredingen op 15 brengt.
- In 11 gevallen leidde dit alles tot aangifte van een dopingovertreding bij een Nederlandse sportbond, in 3 gevallen accepteerde de betrokkene een sanctievoorstel waardoor een tuchtprocedure niet nodig was, en 1 dossier is nog in behandeling.
- De middelen die tot de meeste overtredingen leidden waren de hormoon- en metabole modulatoren (4 tuchtzaken) en stimulantia (2 tuchtzaken, 2 maal acceptatie sanctievoorstel).
- De meeste overtredingen werden vastgesteld in de vechtsporten (3).
Aantallen controles
Het aantal in 2018 uitgevoerde dopingcontroles (3.145) is 4,5% hoger dan het uitgevoerde aantal in 2017 (3.008). Van het totale aantal controles waren 2.257 controles onderdeel van het nationaal controleprogramma. Van deze controles werd 48% buiten, en 52% binnen wedstrijdverband uitgevoerd. In 43% van deze controles werd ook op EPO geanalyseerd (2017: 50%). De overige 888 controles werden uitgevoerd in opdracht en voor rekening van buitenlandse zusterorganisaties, internationale sportfederaties, professionele sportorganisaties, WADA, evenementorganisatoren en Nederlandse sportbonden. Dit is een stijging van 48% ten opzichte van 2017, toen het 600 controles betrof.
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| Totaal aantal controles | 2.416 | 2.788 | 3.008 | 3.145 |
| Nationaal Controle Programma | 1.737 | 2.061 | 2.408 | 2.257 |
| Overige controles | 679 | 727 | 600 | 888 |
Missed tests / Filing failures / Onsuccesvolle pogingen
In 2018 zijn in totaal 31 definitieve whereabouts-fouten (Missed tests en Filing failures) geregistreerd (2017: 46). Dit is een daling van 33%. In 2018 is in geen enkel geval een whereabouts-fout voor een tweede of derde maal binnen 12 maanden bij eenzelfde sporter geconstateerd.
In 2018 heeft in 103 gevallen (2017: 42) een geplande dopingcontrole geen doorgang kunnen vinden, anders dan wegens een Missed test binnen het One Hour Timeslot. Redenen hiervoor waren vooral afwezigheid op het huisadres op het moment van de controle (bij controles zonder whereabouts informatie), het uitvallen van een training of wedstrijd waaraan de sporter zou deelnemen (bijv. wegens weersomstandigheden), of het onverwacht niet deelnemen van een sporter aan een training of wedstrijd (bijv. wegens een blessure).
Aangetroffen dopinggeduide stoffen
In 30 gevallen (2017: 68) werden 38 afwijkingen gerapporteerd, inclusief afwijkende T/E-ratio’s en de atypische steroïdprofielen: een aantal monsters bevatte 2 of meer (afbraakproducten van) verboden stoffen.
De grootste groep werd dit jaar gevormd door de stimulantia, die 15 maal werden aangetroffen. Getalsmatig leverden verhoogde T/E-ratio’s (testosteron/epitestosteron ratio groter dan 4) met 9 constateringen opnieuw aanmerkelijk minder bevindingen op dan voorgaande jaren (50 in 2016 en 30 in 2017). De aanmerkelijke daling van 50 via 30 naar 9 wordt vooral verklaard door de ingebruikname van ADAMS in 2017, en het daardoor beschikbaar komen van longitudinale informatie van sporters. Daarnaast is de invoering van het steroïdenpaspoort een belangrijke factor.
Er is een daling in het aantal maal dat stimulantia zijn aangetroffen: 15 maal (2018) ten opzichte van 19 maal (2017). Het aantal gevallen waarin hormoon- en metabole modulatoren werden aangetroffen steeg van 1 (2017) naar 7 (2018). Het aantal maal dat diuretica/maskerende middelen werden aangetroffen daalde (van 2 in 2017 naar 0 in 2018). Het aantal monsters waarin cannabinoïden werden aangetroffen daalde (van 4 in 2017 naar 2 in 2018).
| 2017 | 2018 | |||
| Totaal | 92 | 38 | ||
| Anabole middelen | 61 | 12 | ||
| (T/E-ratio >4) | (30) | (4) | ||
| (Atypisch steroïdprofiel) | (10) | (5) | ||
| (aangetroffen verboden stoffen) | (21) | (3) | ||
| Peptide hormonen, groeifactoren en verwante stoffen | 1 | 0 | ||
| Bèta-2 agonisten | 1 | 1 | ||
| Hormoon- en metabole modulatoren | 1 | 7 | ||
| Diuretica / maskerende middelen | 2 | 0 | ||
| Stimulantia | 19 | 15 | ||
| Cannabinoïden | 4 | 2 | ||
| Glucocorticosteroïden | 2 | 0 | ||
| Bètablokkers | 0 | 1 | ||
| Manipulatie | 1 | 0 |
Van aangetroffen stoffen naar overtredingen
De 38 aangetroffen afwijkingen bevonden zich in 30 urinemonsters. In 17 van de 30 dossiers waarin één of meer afwijkingen werden aangetoond, werd vastgesteld dat er géén reden was om aangifte te doen van overtreding van het dopingreglement, en wel om de volgende redenen:
- vervolgonderzoek (4 maal het zogenaamde IRMS-onderzoek bij verstoorde T/E ratio’s en 5 maal een afwijkend steroïdprofiel) leidde in 9 gevallen tot de conclusie dat niet was gebleken dat een laboratoriumbevinding aan exogene toediening te wijten was;
- in 7 gevallen was een medische dispensatie aanwezig en in 1 geval is, voordat het bindende resultaat door de Dopingautoriteit aan de bond gemeld werd, door de GDS-commissie alsnog een medische dispensatie verleend voor het gebruik van de geconstateerde stof.
In 13 van deze 30 gevallen (‘positieve monsters’) werd geconcludeerd dat er wel sprake was van een overtreding van het dopingreglement (dit is inclusief een dossier dat door een buitenlandse NADO ter afhandeling aan de Dopingautoriteit werd overgedragen). De stoffen (ingedeeld conform de WADA-dopinglijst) die tot de meeste dopingovertredingen leidden waren de hormoon- en metabole modulatoren.
Afhandeling belastende bevindingen
Naast deze 13 laboratoriumbevindingen die tot de conclusie leidden dat er sprake was van een dopingovertreding, waren er nog eens 2 andere bevindingen genoteerd die tot de conclusie leidden dat er sprake was van een dopingovertreding. Het betrof 1x (poging tot) manipulatie die door het dopinglaboratorium werd vastgesteld, en 1x een belastend paspoortresultaat. Eén van de 13 laboratoriumbevindingen werd afgewikkeld op basis van een overtreding die door een buitenlandse NADO was geconstateerd. In 2018 werden in totaal dus 15 dopingovertredingen geheel of gedeeltelijk door de Dopingautoriteit afgehandeld.
- In 3 gevallen accepteerde de betrokkene een sanctieaanbod en kon aangifte achterwege blijven.
- In 11 gevallen deed de Dopingautoriteit aangifte van de aanwezigheid van een of meer verboden stoffen bij de betreffende Nederlandse sportbond.
- In 1 geval is het dossier nog in behandeling.
De 15 dopingovertredingen werden begaan door 15 verschillende sporters (14 mannen, 1 vrouw).
| Overtredingen | 2017 | 2018 |
| Totaal aantal vastgestelde overtredingen | 23 | 15 |
| Verboden stoffen | 19 | 13 |
| Overige overtredingen | 4 | 2 |
De verdeling van de belastende bevindingen over de sporten
Het hoogste aantal overtredingen werd in 2018 vastgesteld in de vechtsporten (3). In totaal zijn de 15 belastende dossiers verspreid over 12 sporten (2017: 23 belastende dossiers verspreid over 12 sporten).
| Dopingovertredingen per sport | 2017 | 2018 |
| Totaal | 23 | 15 |
| Atletiek | 21 | 12 |
| Basketbal | 0 | 1 |
| Biljart | 0 | 2 |
| Boksen | 13 | 0 |
| Bowlen | 14 | 0 |
| Cricket | 1 | 0 |
| Darts | 15 | 0 |
| Gehandicaptensport | 16 | 0 |
| Honkbal | 47 | 1 |
| Krachtsport (powerliften / bodybuilden) | 4 | 1 |
| Motorsport | 28 | 19 |
| Rugby | 1 | 1 |
| Vechtsport | 3 | 3 |
| Voetbal | 0 | 110 |
| Volleybal | 0 | 1 |
| Waterskiën | 0 | 111 |
| Wielrennen | 212 | 1 |
1 Eén van deze dossiers werd teruggetrokken omdat er een medische verklaring was voor de bevinding; in het tweede dossier heeft betrokkene een sanctievoorstel (geen schuld of nalatigheid) geaccepteerd.
2 Dossier nog in behandeling.
3 Sanctievoorstel geaccepteerd.
4 Na aangifte werd alsnog medische dispensatie verstrekt.
5 Sanctievoorstel geaccepteerd.
6 Dossier teruggetrokken in verband met procedurefouten bij een andere anti-dopingorganisatie.
7 In één van deze dossiers werd een sanctievoorstel geaccepteerd.
8 De tuchtrechtelijke afhandeling van één van deze dossiers is verzorgd door een buitenlandse NADO.
9 Sanctievoorstel geaccepteerd.
10 Sanctievoorstel geaccepteerd.
11 Sanctievoorstel geaccepteerd.
12 In één van beide dossiers heeft betrokkene een sanctievoorstel geaccepteerd.
